Serdecznie zapraszamy na najnowszą wystawę Metamorfozy  Owidiusza – mitologia starożytna w grafice europejskiej XVI i XVII wieku, wypożyczoną ze zbiorów Muzeum w Nysie.

 

Najwybitniejszym i najbardziej znanym dziełem Owidiusza jest pisany heksametrem, pomiędzy 2 a 8 rokiem n.e., poemat epicki – Metamorfozy.

Metamorfozy, czyli Przemiany, są wielką opowieścią-baśnią, rozgrywającą się poza czasem, w której wszystko jest możliwe. Poemat składa się z 246 mitów, opowiadających o przemianach ludzi w zwierzęta leśne, ptaki, owady, drzewa, kw

iaty, skały, konstelacje gwiazd, bogów, bożków oraz o przemianach grzybów, kamieni, zwierząt w ludzi. W tym fascynującym, odrealnionym świecie mitów, przemiana, oprócz tego, że jest często karą za występek przeciwko bogom, bywa również traktowana jako akt współczucia dla człowieka.

 

W zbiorach nyskiego muzeum znajdują się dwie serie odbitek graficznych stanowiących ilustracje do poematu. Pierwsza z tych serii to piętnaście miedziorytów z paryskiego wydania Metamorfoz (1637 rok), do którego rysunki przygotował Francis Cleyn, rytował natomiast Salomon Savery. Na drugą serię składają się ryciny zakupione do Muzeum w 1975 roku z opolskiej „Desy”, rytowane przez Hendrika Goltziusa w 1589 roku.

Ilustracje Cleyna i Saverego to niezwykle rzadki i ciekawy przykład relacjonowania mitologii rzymskiej w sposób symultaniczny. Każda z piętnastu ilustracji odnosi się do jednej księgi poematu Owidiusza. Zadanie, które postawili sobie Ci dwaj artyści było nie lada wyzwaniem. W jaki sposób w jednej ilustracji umieszczonej na początku każdej księgi poematu przedstawić całe bogactwo jej treści? Mity zazębiają się w swojej opowieści, przechodzą płynnie z jednego wydarzenia w drugie, opowieść o historiach bogów, herosów, nimf i ludzi toczy się swoim rytmem. Artyści musieli przełożyć na język obrazu całą treść każdej kolejnej księgi. W jednej ilustracji zawarli oni kompilację kilku mitów. Wybierali motywy najistotniejsze lub najbardziej charakterystyczne dla danej księgi.

 

Druga seria grafik znajdująca się w zbiorach Muzeum w Nysie, to 20 miedziorytów, których autorstwo zostało ustalone dzięki sygnaturze: „H. Goltzius juuen, A 1589” znajdującej się na odbitce graficznej: „Stworzenie Świata”. W odróżnieniu do dzieł Saverego i Cleyna, Goltzius rytował przedstawienie odnoszące się do jednej konkretnej historii mitologicznej. Wśród dwudziestu ilustracji odnajdziemy więc Owidiuszańskie mity zbrodni Likaona, historię przemiany Kalisto w niedźwiedzicę, Faetona powożącego ognistym rydwanem, Io przemienioną w jałówkę, historię Stworzenia Świata oraz zagłady Ziemi w czasie wielkiego Potopu, jak również odrodzenia człowieka dzięki prawości i wiary w bogów, Deukaliona i Pyrry. Ilustracje Goltziusa stanowią doskonały przykład dzieł utrzymanych w nurcie manieryzmu. (Tekst. Małgorzata Pierścieniak).